Damağ eləməg: dincəlmək, istirahət etmək. □ Lap yoruldum, gə bir az damağ eliyək.... Ətraflı
Həvəslənmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Koroğlu şərabı içib damağa gələndən sonra öz-özünə: “Ay zalım, yaxşısı budu gəl özünü tanıt, pusquda qalan ordu məğlub olar” – deyib, burğulu sazını cibin... Ətraflı
narazı salmaq; ~ kefini pozmaq, xətrinə dəymək.... Ətraflı
Damaq sözü farslarda “burun” mənasında işlədilir. İfadə “burunu sallamaq”kimi başa düşülə bilər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)... Ətraflı
Parça və s.-nin üstünə dama şəklində naxışlar vurmaq; dama-dama etmək. □ Kəlağayını damalamaq. Baş şalını damalamaq.... Ətraflı
Üzərinə damalar şəklində naxış vurulmaq; dama-dama edilmək.... Ətraflı
Üzərində damalar olan, üzərinə dama şəkli çəkilmiş; dama-dama. □ Damalı dəftər.... Ətraflı
Ətək. Qış gedibən, yaz ayları gələndə
Dağlar damanından qar istər könül.
Hüri, Pəri, mələkləri görəndə
Xəstəyəm, onlardan nar istər könül!
(“Qurbani. Diri versiyası”)
... Ətraflı
Ətək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Çənlibel dediyin dağlar damanı,
Müxənnətlər gəlsə çəkər amanı,
Başında nişanə aldım almanı,
Qorxutmadı hədəf, nişana səni.
(“Koroğlunun... Ətraflı
Ümidsiz, çarəsiz, naçar. İrvahım deyərlər mənim adıma,
Damanda qalmışam, yetiş dadıma.
(“İrvahım”)... Ətraflı
1. Ağız boşluğunun üst tərəfi.
2. Ağız mənasında. □ Usta papirosu damağına salıb başladı işini. (C.Məmmədquluzadə).
3. Baytarlıq. At və eşşəkdə dam... Ətraflı
Kef, əhval, həvəs. □ Damağı yoxdur.... Ətraflı
Ərəbcədir, bizdə qanraq sözü olub. “Kef” (damağım çağdır!), “beyin” anlamlarında işlədilən söz olub. İndi məna dəyişib, rus dilindəki “неба” mənasında başa düşülür. Mənbələrdə bunun mənası “boru” kimi açıqlanıb. Fars dilində də var, onlarda “bitkinin kökü” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya... Ətraflı
