Onlayn lüğət

Ən son əlavə edilənlər

701

epigenez

Süxurlarda sonradan gedən proseslər.  E. süxurlarda müxtəlif dəyişikliklərin və yeni mineralların əmələ gəlməsinə səbəb olur. Yenidən kristallaşma, konkresiyaların bö...    Ətraflı

702

epikontinental dəniz

Dünya okeanının transqressiyası dövründə materiklərin kənar hissələrinin enməsi, yaxud okeanda su səviyyəsinin qalxması nəticəsində əmələ gəlmiş materiküstü dəniz.  O...    Ətraflı

703

episentr

Yerin dərinliklərində yerləşən zəlzələ ocağının, yəni hiposentrin, Yer səthindəki proyeksiyası.  Hiposentrdən E.-ədək olan məsafə zəlzələ ocağının dərinliyinin göstər...    Ətraflı

704

episentral zona

Zəlzələ zamanı Yer səthində ən çox dağıntılar baş verən, zəlzələ episentrinin ətrafında yerləşən sahə....    Ətraflı

705

epsomit

Sulfatlar qrupuna aid rombik sinqoniyalı mineral; acı duz.  Prizmatik, iynəvarı kristallar şəklində və sıx sal kütlə halında tapılır. Rəngsizdir. İpək parıltılıdır. S...    Ətraflı

706

era

Geologiyada eonların bölündüyü geoxronoloji vaxt vahidi.  Müasir dövrümüzə qədər davam edən ikinci geoloji eon – Fanerozoy – üç E.-ya bölünür: Paleozoy, Mezozoy, Kayn...    Ətraflı

707

eratema

Hər hansı geoloji eraya aid süxur qatları, qalıqlar və çöküntülər.  E. litosferin, hidrosferin və üzvi aləmin (biosferin) eon daxilində inkişafının böyük mərhələlərin...    Ətraflı

708

erozion dağlar

Platoların, yüksək düzənliklərin uzunmüddətli şaquli eroziyaya məruz qalaraq aşınması və parçalanması nəticəsində əmələ gəlmiş dağlar.  Şimali Amerikada Kolorado çayı...    Ətraflı

709

erozion relyef formaları

Suların, buzlaqların, küləyin dağıdıcı fəaliyyəti nəticəsində əmələ gəlmiş relyef formaları.  Erozion dağlar, çay dərələri, terraslar, yarğanlar və s. E.R.F.-na misal...    Ətraflı

710

eroziya

Axar suların, buzlaqların, küləyin süxurları, torpaqları aşılayaraq parçalaması prosesi.  E. nəticəsində səth dağılır, yarğanlar, spesifik relyef formaları (məsələn,...    Ətraflı

711

eroziya bazisi

Çayın öz qüvvəsini itirib daha yatağını dərinləşdirə bilmədiyi sonuncu səviyyə.  E.B.-nin qalxması çayın sürətinin azalmasına və yan eroziyanın güclənməsinə səbəb olu...    Ətraflı

713

eroziyaşünaslıq

Torpaq eroziyasının başvermə səbəbləri və inkişaf qanunauyğunluqlarını araşdıran, eroziyaya uğramış və eroziya təhlükəsi olan torpaqları, onların bərpa metodlarını, ha...    Ətraflı

714

eroziyaya qarşı tədbirlər

Yamacları torpaq eroziyasından qorumaq üçün tətbiq edilən tədbirlər silsiləsi.  Kənd təsərrüfatı bitkilərinin əkilməsi və becərilməsi zamanı eroziyaya qarşı aqrotexni...    Ətraflı

715

erq

Şimali Afrikada qum massivləri.  E.-də çoxlu barxan və dyunlar, həddən artıq zəif bitki örtüyü olur. Böyük Səhrada onlarca E. var. E.-lərdə hündür təpələr arasında na...    Ətraflı

717

estuari

Dənizə doğru genişlənən konus formalı, birqollu çay mənsəbi.  Qabarma və çəkilmənin, dəniz cərəyanlarının təsiri ilə çayların mənsəbinə gətirdiyi çöküntülər, qırıntıl...    Ətraflı

718

etezi

Aralıq dənizinin şərq hissəsində hər il yaz, yay və payız mövsümlərində (aprel ayından oktyabra qədər) əsən şimal-qərb küləyi.  E. daha çox Suriya, Türkiyə, Misir və...    Ətraflı

720

euqalin su

Bax: suyun duzluluğu....    Ətraflı