Onlayn lüğət

Ən son əlavə edilənlər

81

altituda

Bax: mütləq hündürlük....    Ətraflı

82

alunit

Sulfatlar qrupuna aid triqonal sinqoniyalı mineral; zəy daşı.  Kristallarına az təsadüf edilir. Adətən xırdadənəli, bəzən lifli aqreqatlar şəklində tapılır. Rəngi boz...    Ətraflı

83

alümosilikatlar

Süxur əmələ gətirən mineral qrupu; silisium 4-oksidin alüminiumla zəngin birləşmələri.  A.-ı silikatlar sinfindən 1891-ci ildə akademik V.İ.Vernadski ayırmışdır. A. a...    Ətraflı

84

alyaskit

Qələvi çölşpatlarından (ortoklaz, albit və s.) və kvarsdan ibarət qranit qrupuna aid ultraturş maqmatik süxur.  Kristallik-dənəli və porfir quruluşludur. Rəngi açıq-q...    Ətraflı

85

ametist

Mineral; kvarsın bənövşəyi növü.  A. peqmatitlərdə, kvars damarlarında tapılır. Ən yaxşı nümunələri bəzək daşı kimi işlədilir....    Ətraflı

86

amfibolit

Əsasən, amfibollar və plagioklazlardan ibarət metamorfik süxur.  A. əsasi və orta maqmatik süxurların, qismən çökmə süxurların dəyişməsindən əmələ gəlir. Qara rəngli...    Ətraflı

87

amfibollar

Süxur əmələ gətirən minerallar (dəmir, kalsium, maqnezium, nadir hallarda alüminium və qələvilərin hidrosilikatları) qrupu.  Sinqoniyası monoklinik, nadir halda rombi...    Ətraflı

88

amplituda

1. Hər hansı dəyişən kəmiyyətin – təzyiqin, temperaturun, hündürlüyün və s. – müəyyən müddət ərzində maksimum və minimum göstəriciləri arasındakı fərq.  Məsələn, illi...    Ətraflı

89

ana süxur

Dağ süxurlarının torpaqəmələgətirmə prosesində iştirak edən üst qatı.  Bu qat bioloji və biokimyəvi proseslər nəticəsində, həmçinin insan fəaliyyətinin təsiri altında...    Ətraflı

90

anaerobioz

Sərbəst oksigen olmayan mühitdə həyat.  A. bir sıra mikroorqanizmlər və bəzi çoxhüceyrəlilər (anaeroblar) üçün xasdır....    Ətraflı

91

analitik xəritə

Hadisə və proseslərin ayrı-ayrı keyfiyyətlərini onların digər xüsusiyyətlərindən təcrid olunmuş şəkildə detallı əks etdirən xəritə.  Temperatur xəritələri, külək xəri...    Ətraflı

92

andezin

Plagioklaz qrupuna aid süxur əmələ gətirən mineral.  Tərkibində 30-50% anortit molekulu var. Sinqoniyası triklinikdir. Dənəli aqreqatlar, nadir hallarda kristal forma...    Ətraflı

93

andezit

Tərkibinin üçdə ikiyə qədəri silisium-oksiddən ibarət vulkanik dağ süxuru.  A.-in rəngi boz və tünd-qara olur. Ondan tikinti işlərində, digər sənaye sahələrində geniş...    Ətraflı

94

andradit

Qranatlar qrupuna aid mineral.  Rəngi sarı, qonur, qonuru-qırmızı, qara və s. olur. Abraziv materialdır. Saf növləri bəzək daşı kimi işlədilir....    Ətraflı

95

anemometr

Küləyin, həmçinin tunellərdə, borularda hava və qaz axınlarının sürətini ölçən cihaz.  Müxtəlif A.-lər mövcuddur, lakin dinamik və statik sistemli A.-lər daha geniş y...    Ətraflı

96

anhidrit

Adətən sıx kütlə, nadir hallarda lövhəvi, prizmatik kristallar əmələ gətirən rombik sinqoniyalı mineral.  Rəngi ağ, bozumtul, göyümtül, qırmızımtıl, nadir hallarda çə...    Ətraflı

97

ankerit

Karbonatlar qrupuna aid triqonal sinqoniyalı mineral.  Kristalları romboedrik, aqreqatları, əsasən, dənəlidir. Rəngi ağ, bozdur. Maqnezium və dəmirlə zəngin süxurlara...    Ətraflı

98

anklav

Hər tərəfdən başqa dövlətin ərazisi ilə əhatə olunmuş dövlətin ərazisi və ya onun bir hissəsi.  Məsələn, İtaliya ərazisində San-Marino, Vatikan, CAR-ın ərazisində Sva...    Ətraflı

99

anomaliya

Proseslərin, hadisələrin müəyyən bir ərazi üçün xarakterik olmayan istiqamətə yönəlməsi, göstəricilərin normadan kənara çıxması.  Məntəqədə meteoroloji elementlərin (...    Ətraflı

100

anortit

Plagioklazlar qrupuna aid triklinik sinqoniyalı mineral.  Kristalları prizmatik, lövhəvidir. Rəngsiz, ağ, bozumtul, sarımtıl və s. olur. Şüşə parıltılıdır. Əsasi və u...    Ətraflı