Onlayn lüğət

Ən son əlavə edilənlər

741

əlvan metallurgiya

Ağır sənayenin əlvan metalların və onların xəlitələrinin, habelə qiymətli metalların (qızıl, gümüş, platin) istehsalı ilə məşğul olan sahəsi.  Bəzi ölkələrdə bu cür m...    Ətraflı

742

əmək ehtiyatları

Bax: əmək qabiliyyətli əhali....    Ətraflı

743

əmək qabiliyyətli əhali

Özünün fiziki və əqli imkanlarına görə ictimai əməkdə iştirak etmək qabiliyyətinə malik əhali.  Ə.Q.Ə.-yə həm işləyən şəxslər, həm də potensial işçilər, o cümlədən ev...    Ətraflı

744

əndəlisit

Silikatlar sinfinə aid rombik sinqoniyalı mineral.  Sütunvarı prizmatik kristallar və ya düzgün olmayan dənələr əmələ gətirir. Rəngi boz, qırmızımtıl-boz, çəhrayı olu...    Ətraflı

745

ənənəvi enerji mənbələri

Ənənəvi üsullarla enerji hasil etmək üçün uzun müddətdir istifadə olunan mənbələr.  Bunların əksəriyyəti bərpa olunmayan enerji mənbələrindən – bitki və heyvan qalıql...    Ətraflı

746

ənənəvi olmayan enerji mənbələri

Qeyri-ənənəvi üsullar və müasir texnologiyaların vasitəsilə enerji hasil etmək üçün istifadə olunan mənbələr.  Ə.O.E.M. – ekoloji cəhətdən təmiz və bərpa olunan enerj...    Ətraflı

747

əqiq

Xalsedonun naziklaylı növü.  Nazik və radial-şüalı kvars törəmələrinin sıx gizli kristallik aqreqatlarından ibarətdir. Ağ və qarazolaqlı növü oniks, qırmızı və ağzola...    Ətraflı

748

ərazi

Müəyyən hüdudlara malik torpaq, su, yaxud hava sahəsi....    Ətraflı

749

ərazi istehsal kompleksi (ƏİK)

İqtisadi coğrafiyada: fərqli bölgələrdə yerləşən və qarşılıqlı əlaqədə olan müxtəlif təsərrüfat sahələrinə aid istehsalat müəssisələrinin birliyi.  Bu komplekslərin f...    Ətraflı

750

ərazi quruluşu

Vahid əraziyə malik olan ölkənin qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş meyarlar əsasında müəyyən hissələrə bölünməsi....    Ətraflı

751

ərazi suları

Bax: territorial sular....    Ətraflı

752

ərazi vahidi

Müəyyən sərhədlərlə məhdudlaşan ölkə ərazisinin qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş meyarlar əsasında bölündüyü hissəsi.  Azərbaycan Respublikasında Ə.V.-ləri rayon, re...    Ətraflı

753

əsas çay

Çay sistemində ən uzun və ən geniş yatağa malik, adətən, həm də ən sulu çay.  Ə.Ç. bilavasitə okeana, dənizə, gölə axır, nadir hallarda isə qumluqlarda və ya bataqlıq...    Ətraflı

754

əsasi süxurlar

Silisium oksidi ilə (45-55%) doymamış, Al, Ca, Fe və Mg-la zəngin maqmatik süxurlar.  Ə.S.-ın mineraloji tərkibində əsasi plagioklazlar (labrador), həmçinin silisium...    Ətraflı

755

ətək

1. Dərənin dibi ilə yamaclarının birləşdiyi yer.
2. Dağ yamacından düzənliyə keçid zona....    Ətraflı

756

ətraf mühit

Canlı orqanizmlərin yaşadıqları və fəaliyyət göstərdikləri şərait, onları əhatə edən xarici aləm.  Atmosfer və onun dövranı, günəş işığı və istilik, torpaq, süxurlar...    Ətraflı

757

ətraf mühitə nəzarət

Ətraf mühitin ekoloji, tibbi-bioloji və sosial-psixoloji komponentlərinin vəziyyətinin və bu vəziyyətdə baş verən dəyişikliklərin planlı müşahidəsi.  Məsələn, suyun v...    Ətraflı

758

ətraf mühitin çirklənməsi

Təbii və antropogen mənfi təsirlər nəticəsində ətraf mühitin yol verilən normadan artıq dəyişməsi.  Çirkləndirici elementlərə bərk, maye və qaz halında istehsal tulla...    Ətraflı

759

ətraf mühitin monitorinqi

Təbii və antropogen təsirlər nəticəsində ətraf mühitə yayılan zərərli qaz, maye və bərk halda tullantılara, radiasiyaya, səs-küyə və s.-yə kəmiyyət və keyfiyyət cəhətd...    Ətraflı

760

ətraf mühitin mühafizəsi

Ətraf mühitdə təbii mövcud olan maddi varlıqların ilkin kəmiyyət və keyfiyyət göstəricilərinin dəyişdirilməsinə qarşı yönəlmiş fəaliyyət.  Ə.M.M. təbiətin qorunub sax...    Ətraflı