Onlayn lüğət

Ən son əlavə edilənlər

61

BAĞDADDA SAKİTLİKDİR

►Hər hansı bölgədə, məkanda və qarışıqlıq ehtimalının olacağı bir yerdə hələlik sakitliyin olduğunu bildirən ifadə.  İfadə «Min bir gecə» nağılları əsasında çəkilmiş «Ələddinin sehrli çırağı» film...    Ətraflı

62

BAĞIŞLAMAQ ALLAHIN PEŞƏSİDİR, MƏNİ DƏ BAĞIŞLAYAR

►Allahın böyüklüyünü, mərhəmətini və lütf edərək insanların günahlarını bağışladığını bildirmək üçün işlədilən ifadə.  Alman dilindən alınmış bu ifadə böyük şair Henrix Heyneyə (1797–1856) məxsusd...    Ətraflı

63

BAĞRI YARILMAQ

►Bərk qorxmaq, vahimələnmək, dəhşətə gəlmək, səksəkəyə düşmək.  İfadə «qaraciyər»in sinonimi kimi işlənən «bağır» ifadəsinə söykənir.
Dilimizdə bu sözün birləşməsindən yaranan və müxtəlif mənalar...    Ətraflı

64

BAL AYI

►Evliliyin toydan sonra, adətən, istirahət və səfərlərlə müşayiət olunan ilk ayı.  İfadə bəzi xalqlarda mövcud olmuş ənənədən qaynaqlanmışdır.
Xoşbəxtlik və səadətin müvəqqəti, ötəri olduğuna işar...    Ətraflı

65

BAL İLƏ YAĞI QATMAĞIN ZƏRƏRİ YOXDUR...

►İki dəyərli şeyin bir yerdə olmasını, onların birləşdirilməsinin yalnız faydalı ola biləcəyini vurğulamaq üçün işlədilən ifadə.  İfadə ustad xanəndə Hacıbaba Hüseynovun adı ilə bağlıdır.
Görkəmli...    Ətraflı

66

BALIĞIN BÖYÜYÜ TABAQ ALTINDADIR

►Həqiqəti gizlətməyin qeyri-mümkünlüyünü, yalanın ömrünün qısa olduğunu eyhamla bildirmək üçün işlədilən ifadə.  Bu ifadə el arasında dolaşan bir rəvayətlə bağlı yaranmışdır.
Həmin rəvayətə görə,...    Ətraflı

67

BALZAK YAŞI

►Qadınların 30–40 yaş arası dövrünə aid edilən ifadə.  İfadə böyük fransız yazıçısı O.Balzakın yaradıcılığından qaynaqlanaraq yayılmışdır.
Məşhur yazıçı yetkin yaşda olan qadınların psixologiyası,...    Ətraflı

68

BANKA GETMƏK

►Hər hansı situasiyada itirmək qorxusunu nəzərə almadan cəsarət edib böyük riskə getmək.  İfadə fransız dilindəki «va-bank» sözündən qaynaqlanmışdır.
«Va-bank» sözünün mənası fransız dilindən tərc...    Ətraflı

69

BARIT QABLARINDA HƏLƏ BARIT VAR

►«Hələ gücümüz tükənməyib, zəifləməmişik, özümüzə güvənirik» anlamında işlədilən ifadə.  İfadə XIX əsrin böyük rus yazıçısı Nikolay Qoqolun (1809–1852) məşhur «Taras Bulba» əsərindən sonra geniş y...    Ətraflı

70

BARITI QURU SAXLAMAQ

►Həmişə ayıq-sayıq olmaq, müharibәyә və müdafiәyә hazır olmaq, ehtiyatlı, diqqәtli, tədbirli hərəkət etmək.  İfadә XVII әsr İngiltәrә inqilabının rəhbəri, məşhur sərkərdə Oliver Kromvelə (1599–165...    Ətraflı

71

BARITINI ÇOX ELƏMƏK

►Hər hansı işdə ölçünü, mizan-tərəzini pozmaq, bir şeyi qədərindən, lazım olduğundan artıq eləmək, ifrata varmaq.  İfadə M.F.Axundzadənin «Hekayəti-müsyö Jordan həkimi-nəbatat və dərviş Məstəli şa...    Ətraflı

72

BARMAQ BASMAQ

►Hər hansı bir sənədi imzalamaq, qol çəkmək, nəyəsə razılıq vermək.  İfadə vaxtilə sənədə imza atmaq əvəzinə baş barmağı mürəkkəbə batırıb kağıza basmaq ənənəsi ilə bağlı meydana çıxmışdır.
Hələ q...    Ətraflı

73

BARMAQHESABI GÖSTƏRMƏK

►Günahını danmaq, özünü təmizə çıxarmaq üçün aldatmaq, yalan satmaq, verdiyi sözün üstündə durmamaq.  İfadə el arasında dolaşan əmanətə xəyanət edən bir çoban haqqındakı rəvayətlə bağlıdır.
Həmin...    Ətraflı

74

BAŞI (ALNI) ӘLHӘD DAŞINA DӘYMӘYİB

►Bərkdən-boşdan çıxmamış, həyatda çətinliklər görməmiş adam haqqında işlədilən ifadə.  İfadə dini rəvayətlərdən qaynaqlanaraq yayılmışdır.
Rəvayətə görə, ölü basdırıldıqdan və onu basdırmağa gəlmi...    Ətraflı

75

BAŞIN YAXŞI BAŞDIR, HEYİF Kİ, QARPIZA İŞLƏYİR

►Fitri istedada, yüksək ağıl və dərrakəyə malik olan, lakin öz qabiliyyətini mənasız, gərəksiz işlərə sərf edən adamlar haqqında işlədilən ifadə.  İfadə Nəsirəddin Tusi (1201–1274) ilə bağlı bir r...    Ətraflı

76

BAŞINA DAŞ SALMAQ

►Bədxərclik etmək, mənfəəti olan bir şeyi əldən çıxarmaq, boş yerə tələf etmək, puç etmək, itirmək, korlamaq.  Bu frazeoloji birləşmə dini rəvayətlə bağlıdır.
Həmin rәvayәtә görә, 570-ci ildә – Mә...    Ətraflı

77

BAŞINA DOLANMAQ (DÖNMƏK)

►Birini həddindən artıq əzizləmək, nəvaziş göstərmək, qayğısına qalmaq.  İfadə qədim zamanlarda hər hansı yaxşılığa görə minnətdarlıq etmək ənənələrindən qaynaqlanmışdır.
İslam dinindәn çox-çox əv...    Ətraflı

78

BAŞINA KÜL TÖKMƏK

►Bədbəxtliyə düçar olmaq, qiymətli bir şeyin əldən çıxmasına kədərlənmək, özünün, yaxud əziz adamlarının bədbəxtliyinə yanmaq.  İfadənin qədim yunan kitabələrindən və «İncil»dən qaynaqlandığı güma...    Ətraflı

79

BAŞINA KÜL ӘLӘMӘK

►İstəməmək, sevməmək, ölümünü arzulamaq, pisliyinə çalışmaq.  İfadə qədim zamanlarda bəzi xalqlarda quduzluğa tutulmuş adamlardan xilas olmaq məqsədilə həyata keçirilən amansız bir adәtlә bağlı ya...    Ətraflı

80

BAŞINA QAZAN KEÇİRMӘK

►Başını qatmaq, aldatmaq, hiylə işlətmək, kəlәk gәlmәk.  Xalq arasında əvvəllər də mövcud olmuş bu ifadənin M.F.Axundzadənin «Sәrgüzәşti-vәziri-xani-Lәnkәran» əsərindən sonra geniş yayıldığı güman...    Ətraflı