►Artıq, lazım olmayan, gərəksiz bir şeyi bildirən ifadə. İfadənin alman atalar sözündən qaynaqlandığı ehtimal edilir.
Alman dilində belə bir atalar sözü var: «Arabada beşinci təkərə yer yoxdur».... Ətraflı
►Kimlərinsə arasında mübahisə, inciklik olduğunu bildirən ifadə. İfadə xalq inancı ilə bağlı yaranıb yayılmışdır.
Qədim Misirdə pişik müqəddəs heyvan hesab edilərdi, öləndən sonra insanlarda oldu... Ətraflı
►Ömür-gün yoldaşının və ümumiyyətlə, ailə nikahının uğurlu olduğunu bildirmək üçün işlədilən ifadə. İfadə xalq arasında yayılmış rəvayətdən qaynaqlanmışdır.
Rəvayətə görə, bir cavan alim uzunömür... Ətraflı
►Yol verdiyi hər hansı yanlış hərəkətə görə kimisə bərk danlamaq, ciddi cәzalandırmaq. İfadə qədim xalq ənənəsi ilə bağlı meydana çıxmışdır.
Tarixən «aş», ümumiyyәtlә, yemәk, xörәk mәnasında işlә... Ətraflı
►Gizli olanın üstünü açmaq, ifşa etmək, kimisə qadağan olunmuş hansısa bir işi görərkən yaxalamaq. İfadənin qədim adət və inanclarla bağlı meydana gəldiyi ehtimal edilir.
Nə qədər qəribə görünsə... Ətraflı
►Başqasını təqlid etməyə çalışan, özünün məşhur adamlarla qohumluğu və yaxınlığı ilə fəxr edən adamlar haqqında işlədilən ifadə. Məsəl Azərbaycan folklorunun parlaq nümunələrindən olan məşhur «Ko... Ətraflı
►Hər hansı mürəkkəb və dolaşıq vəziyyətdə, qarşıdurmada qalib gəlmək üçün hiylə işlətmək, ağlagəlməz taktika qurmaq, gözlənilməz gediş etmək. İfadə II Dünya müharibəsi zamanı məşhur alman diversa... Ətraflı
►Son dərəcə sahmansız, lazımsız əşyalar yığılmış, illərlə əl dəyilməyən, təmizlənməsi çox güc tələb edən pinti, zir-zibilli yer haqqında işlədilən ifadə. İfadə qədim yunan mifologiyasından qaynaq... Ətraflı
►Qərb dünyasına inteqrasiya etməyi, Avropa ilə ayaqlaşmağı, müasirləşməyi, dünya ilə əlaqələri genişləndirməyi bildirən ifadə. İfadə Rusiyanın Avropaya can atdığı dövrlərdə yaranmışdır.
Rus çarı... Ətraflı
►Zəif nöqtə, ən zəif və boşluq olan yer. İfadə qədim yunan əsatirindən qaynaqlanır.
Həmin əsatirə görə, dəniz ilahının oğlu olan Axillesin gələcəkdə güclü, qoçaq, dözümlü və yenilməz olması üçün... Ətraflı
►Adәtәn, uğursuzluq gәtirәn mənfi enerjili və bədniyyət şәxs haqqında işlədilən ifadə. İfadә, әslindә, qәdim insanların mövһumi təsəvvürləri ilə əlaqədar meydana gəlmişdir.
Qәdim inanclara görә,... Ətraflı
►Hər hansı iş üstünə çıxması, oraya gəlişi və ya ani də olsa, orada görünməsi ilə həmin işə uğur gətirmək. İfadə xalq arasında tarixən formalaşmış müəyyən inancdan yaranmışdır.
Davamlı müşahidələ... Ətraflı
►Hesabına, adına, ünvanına aid etmәk, qeyd etmək. İfadə öz mәnşәyinә görә «ad» sözünün məna dəyişməsi ilә әlaqәdardır.
Qәdim türk dillәrindә hәr iki sözün kökü eyni – ay, əy, ey, ad, at, ed, et ü... Ətraflı
►Mənəvi saflığı, düzgünlüyü, tәmizliyi, paklığı qabardan ifadə. İfadə xalq arasında mövcud olan inanclarla bağlı yaranmışdır.
Adәtәn, xalq ifadәlәrindә dərin bir mәntiq, sözlәr arasında daxili mә... Ətraflı
►Kömək əvəzinə problem, çətinlik yaradan uğursuz xidmət, xeyirxah niyyətlə başlanan, lakin çox zərərlə, ziyanla nəticələnən davranışlar barədə istehza ilə işlədilən ifadə. İfadə Asiya xalqları ar... Ətraflı
►Kefi, eyni açılmaq, әhvalı durulmaq, yaxşılaşmaq. İfadə qədimdən mövcud olan xalq inancları ilə bağlı yaranmışdır.
Buradakı «ayna» sözü qәdim zamanlarda (ayna//eynә şәklindә) insanın әhvalını, s... Ətraflı
►Xəstəlikdən əziyyət çəkmək, narahatlıq keçirmək, yorğan-döşəyə düşmək. İfadənin qədim türk ədəbi abidələrindən qaynaqlandığı güman edilir.
Prof. M.Adilova görə, buradakı ikinci komponentin bəzən... Ətraflı
►Bir işin məsuliyyətini, cavabdehliyini, günahını kiminsə öz üzərinə götürdüyünü bildirmək üçün işlədilən ifadə. İfadə ölməz Üzeyir Hacıbəylinin «O olmasın, bu olsun» (1909) və ya «Məşədi İbad» k... Ətraflı
►Əsasən, əyləncə xarakterli, qeyri-ənənəvi kef məclisləri haqqında danışılarkən işlədilən ifadə. İfadə «Şərikli çörək» filmindəki (1969) məşhur fraqmentdən qaynaqlanmışdır.
Binanın həyətində «həy... Ətraflı
►Bir insanın başqa birisi ilə təmənnalı, məqsədli, saxta münasibət saxladığını bildirmək üçün işlədilən ifadə. İfadə xalq arasında məşhur bir əhvalatdan qaynaqlanmışdır.
Tədqiqatçı Beydulla Hüsey... Ətraflı
