u

Axtarış nəticələri

361

ultrametamorfizm

Yer qabığının dərin zonalarında süxurların regional metamorfizmi.  Miqmatitlərin inkişafı ilə müşayiət olunur. U. nəticəsində metamorfik süxurlar onların qranitləşməs...    Ətraflı

362

ultramikroskop

ultramikroskop sözünün izahı. ultramikroskop sözünün mənası

Adi mikroskoplarda görünməyən ən kiçik zərrəcikləri görməyə imkan verən mikroskop. □ 0,1 mikrondan 0,001 mikrona qədər böyüklüyü olan hissəcikləri...    Ətraflı

363

ultraqısa

ultraqısa sözünün izahı. ultraqısa sözünün mənası

Fizika. Son dərəcə qısa. □ Boyu bir metrdən 10 metrədək olan dalğalar ultraqısa dalğalar adlanır....    Ətraflı

364

ultraqısa dalğalar

Uzunluğu 10 metrdən qısa, tezliyi 30 Mhs-dən artıq olan radiodalğalar. □ Radio və televiziya yayımında, həmçinin kosmik ob­yektlərlə əlaqə yaratmaq...    Ətraflı

365

ultraqısadalğalı yayım

Nitqin, musi­qi­nin, görüntünün və s.-nin bir yerdən digər yerə ultraqısa dalğalarla ötürülməsi....    Ətraflı

366

ULTRASƏS

Tezliyi təqribən 1,5-2∙104 hs-dən 109 hs-dək olan elastik rəqslər və dalğalar....    Ətraflı

367

ultrashort

ultrashort sözünün tərcüməsi

ultraqısa...    Ətraflı

368

ultrasonic

ultrasonic sözünün tərcüməsi

səsdən sürətli...    Ətraflı

369

ultrasound

ultrasound sözünün tərcüməsi

ulstrasəs...    Ətraflı

370

ultraviolet

ultraviolet sözünün tərcüməsi

ultrabənövşəyi...    Ətraflı

371

ulu

ulu sözünün izahı. ulu sözünün mənası

Çox böyük, ən böyük, böyük. □ Yenilməz bir xalqıq, əcdadı ulu; Qoruyur sinəmiz vətən mülkünü. (Ə.Cəmil)....    Ətraflı

372

ulu

ulu sözünün mənşəyi, ulu sözünün etimologiyası

V.V.Velyaminov-Zernov yazır ki, “возвышаться” mənasını verən ul feili mövcud olub.-u şəkilçisi ul feilindən ulu sifətini əmələ gətirib. Ehtimal etmək olar ki, ərəb mənşəli hesab etdiyimiz ali sözü də buradandır. Ala qapı birləşməsindəki ala kəlməsinin də mənası böyük deməkdir (yəni ulu sözü ilə q...    Ətraflı

373

ulu

Böyük, çox böyük, ən böyük. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)  Atalar deyiblər ki, ulu sözünə baxmayan ulaya-ulaya qalar. (“Koroğlunun Ərzurum səfəri”)...    Ətraflı

374

ulu

Baramaqurdunun son yuxusu. □ Bizim qurd uludan durmadı, hamıjığı qırıldı (Bərdə); Uludan so:ra xirix' başdıyır (Zəngilan); Kərimin qurdu ulunu yatıb durub (Cəbrayıl); Uludan durutdu qurdumuz,...    Ətraflı

375

uluclar

IX–XI əsrlərdə Azərbaycanda “asılı kəndli” kateqoriyası.  U. hələ ərəb işğalları dövründə yaranıb. Ağır vergi siyasəti və dövlət məmurlarının özbaşınalığı nəticəsində...    Ətraflı

377

ululuq

ululuq sözünün izahı. ululuq sözünün mənası

Böyüklük, əzəmətlilik, yüksəklik. □ Ululuq istərkən qulluq eylə; Ayaq bir-bir basarlar nərdibanə. (Ş.İ.Xətayi)....    Ətraflı

378

ulum 1

Bax: ulım. □ Hova qərələn kimi Norrıx şamının ulumunnan keçeyəm (Meğri)....    Ətraflı

ulum 2

1. Çayın dərin yeri.
2. Burulğan. □ Çimməyə şama tək gedməginən, uluma düşərsən, axarsan....    Ətraflı

379

ulum düşməx'

Dayaz yer əmələ gəlmək. □ İlğınnıxdan yuxarı, çayda yaxşı bir ulum düşüb....    Ətraflı

380

uluq

Ulu, böyük.  Dialektlərdə nov, navalça mənasında da işlənir.
Bu sular uluq-uluq,
Qızlar dolduru tuluq,
Bilərziyin tapana
Nə verirsən muştuluq?
(“Arzı-Qənbər”)...    Ətraflı